การคำนวณผลประโยชน์พนักงานเป็นกระบวนการที่สำคัญในด้านทรัพยากรบุคคลและการบัญชี โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อองค์กรต้องจัดทำงบการเงินที่สอดคล้องกับมาตรฐานบัญชี เช่น มาตรฐานบัญชีฉบับที่
19 (TAS19)
หรือมาตรฐานสากลที่ใช้ในต่างประเทศ อย่าง IAS19 อย่างไรก็ตาม สำหรับหลายองค์กร โดยเฉพาะองค์กรที่เพิ่งเริ่มต้น
หรือไม่เคยมีการคำนวณผลประโยชน์พนักงานมาก่อน
อาจรู้สึกว่าเป็นเรื่องยุ่งยากและไม่รู้จะเริ่มจากตรงไหน
บทความนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจโครงสร้างของกระบวนการคำนวณมากขึ้น
พร้อมอธิบายบทบาทของแต่ละฝ่ายที่เกี่ยวข้อง
และแนะนำขั้นตอนที่ควรปฏิบัติเพื่อให้การคำนวณเป็นไปอย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพ
ผู้มีบทบาทในการคำนวณผลประโยชน์พนักงาน
ในกระบวนการคำนวณผลประโยชน์พนักงานตามTAS19
จะมีผู้เกี่ยวข้องหลายฝ่ายที่ทำงานร่วมกันเพื่อให้ได้ข้อมูลที่แม่นยำและสามารถใช้ประกอบงบการเงินได้อย่างถูกต้อง
ได้แก่:
- ฝ่ายทรัพยากรบุคคล (HR): รับหน้าที่จัดเตรียมและส่งมอบข้อมูลพื้นฐานของพนักงาน
เช่น ประวัติการทำงาน วันเกิด เงินเดือน และรายละเอียดของผลประโยชน์ต่าง ๆ
ที่บริษัทจัดให้
- ฝ่ายบัญชี (Accounting): รับผิดชอบในการตรวจสอบผลการคำนวณเบื้องต้น
ตีความหมายของรายงาน และนำข้อมูลไปใช้ในการจัดทำงบการเงิน
- นักคณิตศาสตร์ประกันภัย (Actuary): ดำเนินการตั้งสมมติฐาน
วิเคราะห์
และคำนวณภาระผูกพันและต้นทุนที่เกี่ยวข้องกับผลประโยชน์พนักงานตามหลักวิชาการ
- ผู้สอบบัญชี (Auditor): ตรวจสอบและยืนยันความถูกต้องของรายงานที่ได้จากนักคณิตศาสตร์ประกันภัย
เพื่อให้มั่นใจว่าทุกอย่างสอดคล้องกับมาตรฐานบัญชีฉบับที่ 19 TAS19 และมาตรฐานทางบัญชีที่ใช้อยู่
ขั้นตอนที่ควรปฏิบัติในการคำนวณผลประโยชน์พนักงาน
กระบวนการทั้งหมดสามารถแบ่งออกเป็น 7 ขั้นตอนหลัก
เพื่อให้องค์กรสามารถดำเนินการได้อย่างมีระบบและตรวจสอบได้ง่าย:
- เริ่มต้นด้วยการจัดทำแบบฟอร์มรวบรวมข้อมูล: เมื่อมีการว่าจ้างนักคณิตศาสตร์ประกันภัยอย่างเป็นทางการ
ทางผู้เชี่ยวชาญจะจัดส่งแบบฟอร์มที่ใช้เก็บข้อมูลพนักงานให้ฝ่าย HR เพื่อนำไปกรอกข้อมูลเบื้องต้น
- ฝ่ายทรัยพยากรบุคคลจัดเตรียมข้อมูลพนักงาน: ฝ่าย HR จะกรอกข้อมูลที่จำเป็น เช่น เพศ วันเกิด วันเริ่มงาน
ตำแหน่ง เงินเดือน สวัสดิการ และอายุเกษียณ
โดยข้อมูลเหล่านี้ถือเป็นหัวใจของการคำนวณผลประโยชน์พนักงาน
- การตรวจสอบและขอแก้ไขข้อมูล: นักคณิตศาสตร์ประกันภัยจะตรวจสอบข้อมูลที่ได้รับจาก
HR หากพบข้อสงสัยหรือข้อมูลไม่ครบถ้วน
จะติดต่อขอข้อมูลเพิ่มเติม
ซึ่งขั้นตอนนี้อาจต้องใช้เวลาร่วมกันในการปรับปรุงข้อมูลให้ถูกต้อง
- ตรวจสอบรายงานเก่าหากเคยคำนวณมาก่อน: หากองค์กรเคยคำนวณผลประโยชน์พนักงานไว้ก่อนหน้านี้
และมีการเปลี่ยนผู้คำนวณ
ทางฝ่ายบัญชีจะต้องส่งรายงานฉบับเก่าให้ผู้คำนวณใหม่พิจารณา
เพื่อใช้เปรียบเทียบหรือวิเคราะห์แนวโน้มสำหรับการตั้งสมมติฐาน
- คำนวณและจัดทำรายงานผลลัพธ์: เมื่อได้ข้อมูลที่ครบถ้วนแล้ว
นักคณิตศาสตร์ประกันภัยจะเริ่มดำเนินการ:
- สร้างแบบจำลองสถิติจากข้อมูลพนักงาน
- พิจารณาข้อมูลในเชิงมหภาคเพื่อใช้ในการตั้งสมมติฐาน
(เช่น อัตราการลาออก, อัตราเงินเฟ้อ, อัตราคิดลด)
- คำนวณภาระผูกพันของบริษัท
รวมถึงค่าใช้จ่ายระยะยาว
- จัดทำรายงานที่ประกอบด้วยผลลัพธ์และหมายเหตุประกอบงบการเงินตามมาตรฐานบัญชี
TAS19 และข้อกำหนดทางบัญชีต่างๆ
- ตรวจสอบร่วมกันกับฝ่ายบัญชีและผู้สอบบัญชี: เมื่อได้ผลลัพธ์แล้ว
รายงานจะถูกส่งให้ฝ่ายบัญชีเพื่อตรวจสอบเบื้องต้น
และส่งต่อไปยังผู้สอบบัญชีเพื่อตรวจสอบความสมเหตุสมผล
หากมีข้อสงสัยอาจต้องพูดคุยร่วมกันระหว่างทั้ง 3 ฝ่าย
เพื่อให้เข้าใจตรงกัน
- ส่งมอบรายงานฉบับสมบูรณ์: หลังจากการตรวจสอบทุกฝ่ายแล้ว
นักคณิตศาสตร์ประกันภัยจะจัดส่งรายงานฉบับสมบูรณ์ที่มีลายเซ็นรับรองความถูกต้องให้กับฝ่ายบัญชี
เพื่อใช้ประกอบการบันทึกบัญชีและจัดทำงบการเงินอย่างเป็นทางการ
เคล็ดลับเพื่อให้การคำนวณราบรื่น
โดยทั่วไป
ขั้นตอนที่ใช้เวลานานที่สุดในการคำนวณผลประโยชน์พนักงานคือการกรอกข้อมูลของฝ่ายทรัพยากรบุคคล
เพราะมีรายละเอียดมากและความเสี่ยงในการให้ข้อมูลผิดค่อนข้างสูง
หากต้องการลดข้อผิดพลาด
องค์กรสามารถทำความเข้าใจเกี่ยวกับข้อควรรู้เบื้องต้นหรือขอคำแนะนำจากนักคณิตศาสตร์ประกันภัยตั้งแต่เริ่มต้น เพื่อช่วยวางระบบและกำหนดรูปแบบการจัดเก็บข้อมูลที่เหมาะสม
มองหาผู้ช่วยที่เชื่อถือได้?
หากคุณยังไม่แน่ใจว่าจะเริ่มต้นคำนวณผลประโยชน์พนักงานตาม
TAS19 อย่างไรดี หรือกำลังมองหาทีมผู้เชี่ยวชาญ บริษัท ABS พร้อมให้บริการด้วยประสบการณ์กว่า 25 ปี
และฐานลูกค้ากว่า 2,000 องค์กรทั้งในประเทศและต่างประเทศ พร้อมนักคณิตศาสตร์ประกันภัยที่เข้าใจบริบทการทำงานของทุกกลุ่มธุรกิจอย่างแท้จริง
อ้างอิงจาก: https://www.actuarialbusiness.com/th/knowledge/7-steps-employee-benefits-valuation
เขียนและเรียบเรียงโดย อาจารย์ทอมมี่ (พิเชฐ
เจียรมณีทวีสิน)
FSA, FIA, FRM, FSAT, MBA, MScFE (Hons), B.Eng (Hons)
อดีตนายกสมาคมนักคณิตศาสตร์ประกันภัยแห่งประเทศไทย
และอาจารย์บรรยายด้านการคำนวณผลประโยชน์พนักงานด้วยหลักคณิตศาสตร์ประกันภัย ตามมาตรฐานบัญชี
ฉบับที่ 19 TAS19 IAS19
Like
Share
